चारुलता काळे

  १. आरसा लोकमान्य सेवा संघ, पारले यांच्या, माधव दामोदर कोल्हटकर सांस्कृतिक शाखेच्या, विलेपार्ल्याचा आद्य सार्वजनिक गणेशोत्सव (वर्ष १०६ वे), या गणेशोत्सव कार्यक्रमात शुक्रवार, दि. ५ सप्टेंबर रोजी, संस्थेच्या पु. ल. देशपांडे सभागृहात. मंगला खाडिलकर यांचा ‘आरसा’ हा एकपात्री प्रयोग आयोजित करण्यात आला होता.  कार्यक्रमाला पोहोचायला मला थोडासा उशीर झाला होता. प्रस्ताविक तसेच मंगला जींचं स्वागत सत्कार संपून प्रसन्न वदना, मंगला जी व्यासपिठावर उभ्या होत्या. मला जिथे जी जागा मिळाली तिथे मी बसले.  ज्यांचं बोलणं नेहमीच ऐकावसं वाटतं अशा मंगला जींनी बोलायला सुरुवात केली.    सर्व प्रथम त्यांनी लोकमान्य सेवा संघ या संस्थेची महती सांगत माझ्या सारखे सर्वच कलाकार अशा संस्थेत कार्यक्रम करता आला की तो त्यांचा सन्मान समजतात. अशा संस्थाचे ते ऋणी असतात असं म्हणत लोकमान्य सेवा संघा बद्दलची आपुलकी व्यक्त केली.  आपल्या ‘आरसा’ या कार्यक्रमा बद्दल त्या म्हणाल्या की मी काही वर्षांपूर्वी हा कार्यक्रम करणं बंद करून दुसरे कार्यक्रम करू लागले. पण गेल्या काही वर्षात पुन्हा या कार्यक्रमा बद्द...

  भारतातील पारंपरिक सण आणि उत्सव आज गणपती आगमन कानठळ्या बसवणा-या डी जे च्या आवाजाने त्रस्त होऊन मी माझ्या घराचे खिड़की दरवाज़े घट्ट बंद केले. टीव्ही सुरू केला तिथेही गणराजाच्या बातम्या आणि मोबाइलवर त्याच संदर्भातील पोस्टस्. “ह्या धाबडधिंग्याचा नुसता कंटाळा आलाय!” असं म्हटलं आणि पंखा सुरू करत सोफ्यावर मागे मान टाकून बसले. गार हवेने देह सुखावला आणि पंख्याच्या फिरणा-या पात्यांकडे पहाताना मन मात्र त्याच गतीने थेट कोकणात बालपणातल्या गणपती बाप्पाच्या जवळ पोचलं. वैतागलेल्या मनाला ती आठवण उत्साहित, आनंदित करून गेली. गणपती वरून सुरू झालेल्या या विचारा पाठोपाठ पारंपारिक भारतीय सण आणि उत्सव यांच्या विषयीच्या विचारांची मनात गर्दी झाली.  जगात अनेक देश आहेत. प्रत्येकाच्या आपल्या परंपरा, सण, उत्सव आहेतच पण आपला भारत देश हा ह्या    बाबतीत अव्वल, अद्वितीय! उगवत्या सूर्याला नमस्कार आणि तो मावळत असतांना तिन्हिसांजेला दिवा लावून त्याला वंदन करण्याची आपली परंपरा. मदर्स डे आणि फादर्स डे आता आपणही साजरे करतो पण अनादी काळापासून आपण मात्यापित्यांना देव मानून त्यांची सेवा करतो. आपले गुरू आपला...